این در حالی است که پلیس راه کشور در آستانه سفرهای نوروزی، دارا بودن برگه معاینه فنی را از الزامات سفر دانسته و اعلام کرده است که متخلفان، علاوه بر اعمال قانون و جریمه 30هزار تومانی از ادامه سفر هم بازداشته میشوند و به هیچ عنوان بهخودروهای فاقد معاینه فنی اجازه تردد در جادههای کشور را نخواهد داد.
در عین حال روند مراجعه به مراکز 14گانه معاینه فنی خودروهای سبک هنوز مانند دیگر ماههای سال کم رونق دنبال میشود. آنگونه که آمار موجود و پیشبینیهای کارشناسی نشان میدهد، مراجعهها به مراکز معاینه فنی تهران تا پایان سال از 465هزار خودرو عبور نمیکند. این درحالی است که حدود 2/5میلیون خودرو تهرانی باید هر سال به مراکز معاینه فنی مراجعه کنند.
در عین حال سرهنگ محمدرضا مهماندار رئیس پلیس راه کشور در آغازماه اسفند و مهیا شدن شهروندان برای سفرهای نوروزی، حصول اطمینان از ایمنی خودروها را یکی از مهمترین الزامات سفر دانست. کنترل خودروها و حصول اطمینان از عملکرد ایمنی آنها یکی از مهمترین اقداماتی است که باید به آن توجه جدی شود و برای این امر بهترین راهکار مراجعه به مراکز مکانیزه معاینه فنی است. در مراکز معاینه فنی مواردی نظیر ترمز، سیستمهای تعلیق، کمک فنر و مسائلی که در ایمنی خودرو نقش حیاتی دارد کنترل میشود، بنابراین مراجعه به این مراکز قبل از سفر الزامی است. همچنین بسیاری از نقایص خودرو در مسافتهای داخل شهری نمایان نمیشود و در مسافتهای طولانی و در سرعتهای بالاست که برخی نقایص رخ میدهد. در چنین شرایطی مراجعه به مراکز معاینه فنی میتواند گزینه مناسبی برای شناسایی این نقایص نظیر حساس بودن ترمزها باشد.
نارضایتیها از روند فعلی
هنوز هیچ طرح الزامآوری برای مراجعه 2میلیون خودروی بالای 5سال تهرانی وجود ندارد که همه ساله از معاینه فنی سر باز میزنند. «استادی» یکی از مراجعان به مرکز معاینه فنی سراج، علت حضورش برای دریافت معاینه فنی را لزوم داشتن معاینه فنی برای دریافت آرم طرح ترافیک عنوان میکند. وی میگوید: «اگر الزامی در کار نبود، شاید هرگز برای انجام این کار وقت و هزینه صرف نمیکردم.»
شاهد دیگر بر کاهش مراجعان برای دریافت برگه معاینه فنی، در مرکز نیایش است. مالک یکی از خودروهای رد شده از معاینه فنی، با ناراحتی به خبرنگار ما میگوید: «چرا مردم باید برای معاینه فنی هزینه کنند؟ خودروساز امنیت خودروها را بالا ببرد تا تصادف در جادهها کم شود!» حدود ۳ تا ۵ درصد خودروهایی که به مراکز معاینه فنی مراجعه میکنند موفق به گرفتن معاینه فنی نمیشوند. مالکان این خودروها، همان کسانی هستند که نمیخواهند عیب ماشین خود را برطرف کنند و به مراکز خارج از تهران مراجعه میکنند.
افزایش امنیت سفر
از سوی دیگر تعدادی از رانندگانی که در طرح تشدید برخورد پلیس راهنمایی و رانندگی جریمه شده بودند، در تماس با همشهری اعلام کردند که «امنیت خودرو فقط یک شعار برای درآوردن پول از جیب مردم است.» این درحالی است که اشاره رئیس پلیس راه کشور در روزهای اخیر به نقش نقص فنی خودروهای حادثهدیده در شرایطی است که معاینه فنی صحیح و منظم خودرو براساس مطالعات صورت گرفته، میتواند تا ۱۸ درصد در کاهش تصادفات مؤثر باشد. محمد طاهریان، مدیر بهرهبرداری از مراکز مکانیزه معاینه فنی خودروهای تهران نیز در اینباره از اهتمام پلیس راه کشور تقدیر و اعلام کرد که مراجعه برای معاینه فنی میتواند ضامن ایمنی در سفرهای نوروزی باشد.
براساس آمار اعلام شده از سوی مراکز معاینه فنی تهران، 97درصد از خودروهای مراجعهکننده در نوروز92 به مراکز معاینه فنی خودروهای تهران، در سفرهای نوروزی دچار هیچ مشکلی نشدند که این امر حاکی از اهمیت معاینه فنی خودروها قبل از سفر است. از طرفی در سال91، حدود 20درصد مراجعات به مراکز معاینه فنی در اسفندماه صورت پذیرفت که پیشبینی میشود این روند در اسفندماه سالجاری افزایش یافته و به حدود 30درصد برسد. طاهریان از شهروندان تقاضا کرد تا در اسرع وقت به فکر مراجعه به مراکز معاینه فنی باشند تا از ازدحام بیش از اندازه در روزهای پایانی سال جلوگیری شود.
دولت پا پیش بگذارد
وحید نوروزی، کارشناس محیطزیست نیز در اینباره به همشهری گفت: اجبار در مراجعه شهروندان به مراکز معاینه فنی و هماهنگ نبودن خودروسازان، پلیس و مراکز معاینه فنی باعث شده است که نقش این مراکز آنطور که ارزیابی شده بود مشخص نشود. به گفته وی، وضعیت آلودگی هوا و سطح ایمنی خودروها بهدلیل عدمنظارت شهرداری و محیطزیست شرایط مطلوبی ندارد و امیدواریم سازمان محیطزیست در دولت یازدهم، بهعنوان یک سازمانی قدرتمند، موضوع معاینه فنی خودروها را سامان دهد.
داشتن معاینه فنی خودرو قانون کشوری است و همه مردم ملزم به اجرای آن هستند. ضابطان قضایی و مأموران راهنمایی و رانندگی هم ملزم هستند این موضوع را کنترل کنند. شهرهای بزرگ ازجمله اصفهان، مشهد، شیراز و تبریز هم درگیر این موضوع هستند بنابراین لازم است که پلیس بدون اغماض با این قضیه برخورد کند.